Dịch vụ xe buýt: Cố gắng 'cải' sao mãi không 'tiến'?

Khách hàng quay lưng với xe buýt

Với mong muốn góp thêm giải pháp cho các nhà quản lý, cũng như các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực này, chiều 25/7, Cổng Thông tin điện tử Chính phủ tổ chức tọa đàm “Để xe buýt thực sự là một lựa chọn văn minh”.

Thời gian gần đây, dư luận "nóng" lên với câu chuyện một doanh nghiệp xe buýt ở Hà Nội xin trả lại tuyến. Trong nhiều năm qua, dù các địa phương đã có nhiều hình thức hỗ trợ, ưu tiên, nhưng xe buýt vẫn chưa trở thành một phương tiện vận tải văn minh và tiện lợi được xã hội lựa chọn.

Nguyên nhân chủ quan khiến khách hàng quay lưng với xe buýt đã được báo chí tốn không ít giấy mực, thời lượng để phản ánh qua nhiều năm như: Đa số là xe cũ, xuống cấp; nhà xe thiếu chuyên nghiệp, thiếu tiềm lực tài chính; nhân viên phục vụ chưa tốt, vẫn còn tệ nạn móc túi, quấy rối trên xe; điểm lên xuống chưa thuận tiện, thời gian giãn cách giữa các chuyến dài, khiến khách hàng phải chờ đợi lâu, chưa tạo thuận lợi cho người cao tuổi, người khuyết tật...

Thực tế, có những địa phương, mỗi năm chi hàng nghìn tỷ đồng để trợ giá, nhưng xe buýt vẫn kêu lỗ, trong khi đó lại có địa phương 100% xe buýt không được trợ giá nhưng "sống khỏe".

Dư luận băn khoăn vấn đề: Cơ chế quản lý nói chung và trợ giá xe buýt nói riêng có còn phù hợp? Có hay không sự lãng phí trong việc trợ giá? Tại sao những tồn tại, hạn chế trong lĩnh vực vận tải xe buýt đã diễn ra nhiều năm mà vẫn chưa có lời giải căn cơ? Làm thế nào để "vực dậy" vận tải xe buýt?

Theo TS Nguyễn Sĩ Dũng, nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội: Một số dư luận cho rằng sở dĩ nhiều doanh nghiệp xe buýt không chịu thay đổi để phục vụ khách hàng tốt hơn là do có vấn đề "xin - cho", vận tải buýt chỉ là sân chơi của số ít doanh nghiệp "sân sau - sân trước", nên dù chính quyền nhiều địa phương đã cố gắng "cải" nhưng xe buýt vẫn mãi không "tiến”.

Muốn cải hay tiến phải minh bạch trong hoạt động

Chia sẻ tại tọa đàm, ông Đào Viết Ánh, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần xe khách Phương Trang – FUTA Bus Lines (một doanh nghiệp vận tải đang “bơi ngược dòng" khi mở thêm 8 tuyến xe buýt mới tại Khánh Hòa vào tháng 4/2022) cho biết: Trước mắt muốn cải hay tiến gì thì phải minh bạch trong hoạt động. Đó là cam kết của doanh nghiệp đối với bộ máy chính quyền.

Thực tế hiện nay rất nhiều bến xe bus của các tỉnh chất lượng phương tiện xuống cấp, bị phản ánh về thái độ phục vụ, đội ngũ nhân viên lái xe gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hình ảnh của xe buýt trong lòng người dân.

“Theo quan điểm của tôi, cái này xuất phát từ hai lý do chính. Thứ nhất xuất phát từ chính bản thân doanh nghiệp vận tải vì mục tiêu lợi nhuận mà bỏ quên trách nhiệm xã hội, từ đó thiếu sự đầu tư, đổi mới, thiếu chuyên nghiệp khiến xe buýt càng ngày càng đi xuống. Thứ hai, ở một số tỉnh thành phố, các giải pháp nâng cao chất lượng xe buýt chưa được đồng bộ, chưa đi vào thực tiễn đời sống”, ông Ánh nói.

Theo ông Nguyễn Văn Thanh, nguyên Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam: Công ty cổ phần xe khách Phương Trang – FUTA Bus Lines vượt qua mọi khó khăn để đạt được kết quả kinh doanh tốt là do đã nghiên cứu thị trường, xây dựng kế hoạch và quyết tâm thực hiện, với quyết tâm không cần trợ giá vẫn có lãi.

Phương Trang chú ý đến chất lượng dịch vụ, khách được phục vụ tốt, an toàn và những mục tiêu đặt ra đạt được thì sẽ có hiệu quả kinh tế. Yếu tố chủ quan quyết định chứ không chỉ may mắn. Phương Trang là doanh nghiệp lớn và rất mạnh dạn khi xác định lỗ và chịu rủi ro để thành công.

Công thức thành công của Công ty Phương Trang là phương tiện hiện đại + chất lượng tốt, hài lòng khách hàng = hạch toán tốt. Đây là sự khác biệt giữa Công ty Phương Trang với các doanh nghiệp khác trong quản lý và phục vụ.