EVN lý giải vì sao giá thành sản xuất điện đang cao hơn giá bán lẻ

Tập đoàn điện lực Việt Nam (EVN) cho biết, giá nhiên liệu các tháng vừa qua của năm 2023 mặc dù có giảm so với năm 2022 nhưng vẫn ở mức cao so với giai đoạn 2020-2021. Các thông số đầu vào mặc dù đã giảm so với năm 2022 nhưng vẫn tiếp tục duy trì ở mức cao so với các năm trước đây (bao gồm các thông số đầu vào cho các nhà máy điện sử dụng than nhập, than pha trộn, các nhà máy điện tuabin khí).

Cụ thể, giá than nhập khẩu NewC Index năm 2023 tăng 186% so với 2020 và 25% so với năm 2021. Than pha trộn của Tập đoàn Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) tăng từ 29,6% đến 46,0%, của Tổng công ty Đông Bắc dự kiến tăng từ 40,6% đến 49,8% so với năm 2021.

Cùng với đó, giá dầu thô Brent tăng 86% so với năm 2020 và tăng 13% so với năm 2021. Giá khí cũng rất cao. Không chỉ vậy, tỉ giá cũng tăng mạnh, bình quân năm 2023 dự kiến tăng 4% so với năm 2021.

Bên cạnh đó, hiện nay do khí Nam Côn Sơn suy giảm sản lượng mạnh nên các nhà máy nhiệt điện khí (Phú Mỹ 1, Phú Mỹ 2.1, Phú Mỹ 2.1 mở rộng, Phú Mỹ 4, Nhơn Trạch 1&2 và Bà Rịa) tiếp nhận nhiều khí từ các mỏ Hải Thạch - Mộc Tinh, Sao Vàng - Đại Nguyệt và khí Đại Hùng, Thiên Ưng có giá cao, đặc biệt khí Thiên Ưng, Sao Vàng - Đại Nguyệt có giá rất cao. Chưa kể, tỷ giá ngoại tệ cũng tăng mạnh, bình quân năm 2023 dự kiến tăng 4% so với năm 2021.

Theo đại diện EVN, giá nhiên liệu năm nay tăng cao khiến cho giá thành các nguồn nhiệt điện than và tua bin khí tăng rất cao. Trong khi đó, các nhà máy nhiệt điện than và khí chiếm tỉ trọng sản lượng điện phát lên tới 55% tổng sản lượng điện phát toàn hệ thống năm 2023.

Ước tính năm 2023, sản lượng phát thực tế của các loại hình nguồn điện so với phương án kế hoạch 2023 đã được Bộ Công Thương duyệt: Thủy điện giảm khoảng 13,9 tỉ kWh, nhiệt điện than tăng khoảng 9,3 tỉ kWh, nhiệt điện dầu tăng khoảng 1,2 tỉ kWh và năng lượng tái tạo tăng 1,3 tỉ kWh.

Việc phải tăng cường huy động các nguồn nhiệt điện có giá mua cao để bù đắp sản lượng thiếu hụt của nguồn thủy điện dẫn đến chi phí sản xuất kinh doanh điện của EVN tiếp tục tăng cao trong quý III/2023.

Hiện nay, trong cơ cấu giá thành sản xuất điện, giá thành khâu phát điện chiếm tỷ trọng tới 82,8% giá thành nên những biến động của giá thành khâu phát điện sẽ ảnh hưởng rất lớn đến giá thành sản xuất điện nói chung.

Theo tính toán của EVN, giá thành sản xuất điện năm 2023 được ước tính khoảng 2.098 đồng/kWh, cao hơn giá bán lẻ điện bình quân khoảng 178 đồng/kWh.

Mặc dù giá bán lẻ điện đã được điều chỉnh tăng 3% từ ngày 4-5 giúp doanh thu của EVN năm 2023 tăng thêm khoảng 8.000 tỉ đồng. Tuy nhiên, điều này cũng chỉ giải quyết được một phần khó khăn về tài chính và EVN vẫn phải tiếp tục đối mặt với rất nhiều khó khăn trong cân bằng tài chính.