Mới đây, trong buổi trao đổi với phóng viên Tạp chí Kinh tế Môi trường, GS.TS Hoàng Xuân Cơ, Trưởng ban Khoa học (Hội Kinh tế Môi trường Việt Nam) cho biết: “Biến đổi khí hậu (BĐKH) là vấn đề toàn cầu nên các rào cản thương mại hiện nay cũng nhắm tới để đảm bảo giảm phát thải khí nhà kính (nguyên nhân gây BĐKH), giảm những hậu quả có thể xảy ra trên phạm vi toàn thế giới. BĐKH trở thành vấn đề môi trường mà toàn thế giới phải quan tâm vì tác động của nó rất khốc liệt, đe dọa cuộc sống của con người và muôn loài”.
Nhận biết về vấn đề cấp bách nên được giải quyết một cách triệt để trên, thời gian gần đây, những địa phương trên cả nước ta, đặc biệt là các tỉnh thuộc vùng Tây Nam Bộ đang nhanh chóng tiến hành các biện pháp nhằm phòng chống và thích ứng với BĐKH.
Tại buổi làm việc ngày 12/8, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Hoàng Hiệp đã chủ trì cuộc họp nhằm đánh giá tiến độ của Dự án MERIT-WB11. Dự án này thuộc Ban Quản lý Trung ương các dự án thủy lợi và đang được triển khai tại các tỉnh Đồng Tháp, Tiền Giang, Bến Tre, Kiên Giang, Bạc Liêu, Hậu Giang, Sóc Trăng, Trà Vinh, Cà Mau và An Giang.
Mục tiêu chính của dự án là tăng cường khả năng chống chịu của sản xuất nông nghiệp và đời sống người dân trước những thách thức do biến đổi khí hậu gây ra. Việc thực hiện dự án không chỉ góp phần bảo vệ nguồn lợi kinh tế nông nghiệp, mà còn đảm bảo sinh kế bền vững cho người dân trong vùng, đặc biệt là trong bối cảnh các hiện tượng thời tiết cực đoan ngày càng gia tăng. Những nỗ lực này thể hiện cam kết của Việt Nam trong việc nâng cao khả năng ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.
Dự án hướng tới việc cải thiện chuỗi giá trị nông nghiệp, nâng cao thu nhập cho người dân và thúc đẩy chuyển đổi mô hình sản xuất theo hướng tập trung, hiện đại bằng cách kết hợp các giải pháp công trình và phi công trình một cách đồng bộ và hiệu quả. Mục tiêu chính là phát triển nền nông nghiệp bền vững, đáp ứng yêu cầu của thị trường trong và ngoài nước, đồng thời đảm bảo an sinh xã hội cho các vùng sản xuất trọng điểm.
Tổng vốn đầu tư của dự án lên đến 17.759 tỷ đồng, tương đương 741 triệu đô la Mỹ, trong đó có 13.092 tỷ đồng là vốn vay, phần còn lại được huy động từ vốn đối ứng và viện trợ. Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đóng góp hơn 6.500 tỷ đồng, trong khi 10 tỉnh miền Tây Nam Bộ cam kết đầu tư 11.180 tỷ đồng.
Dự án đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương vào tháng 3 năm 2024. Hiện tại, các bên liên quan đang tiến hành thu thập dữ liệu và hoàn thiện báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, với mục tiêu trình Thủ tướng phê duyệt chi tiết vào tháng 10 năm nay. Triển khai dự án thành công không chỉ mang lại lợi ích kinh tế lớn mà còn góp phần quan trọng trong việc thích ứng với biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường tại khu vực miền Tây Nam Bộ.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang đóng vai trò chủ trì, phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành liên quan để tiến hành rà soát và đánh giá toàn diện tính phù hợp của các dự án thuộc chương trình MERIT. Kết quả rà soát này sẽ được chuyển giao cho Bộ Tài chính trước ngày 15/8, nhằm đảm bảo tiến độ và hiệu quả của quá trình hoàn thiện dự thảo nghị quyết. Dự thảo cần phải đảm bảo tính toàn diện, khả thi và đáp ứng được các yêu cầu về chính sách tài chính quốc gia.
Bên cạnh đó, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn được giao nhiệm vụ đẩy nhanh tiến độ chuẩn bị dự án ngay khi được phê duyệt, đảm bảo rằng hiệp định sẽ được ký kết đúng thời hạn cam kết với Ngân hàng Thế giới vào năm 2025. Điều này đòi hỏi sự tập trung cao độ và sự phối hợp hiệu quả giữa các đơn vị liên quan. Hiện tại, 5 tỉnh đã hoàn thành việc trình lại đề xuất dự án theo yêu cầu, trong khi các tỉnh còn lại đang gấp rút cập nhật, dự kiến sẽ hoàn thành và trình trong tháng 8 năm nay. Đây là cơ sở quan trọng để đảm bảo thành công của dự án, đồng thời củng cố niềm tin của các đối tác quốc tế vào khả năng thực thi cam kết của Việt Nam.