Thứ tư, 10/02/2021, 06:53 AM
Về nơi giữ nghề làm mứt gừng truyền thống ở xứ Huế
Mỗi người mỗi công đoạn, những người làm mứt gừng ở phường Kim Long, thành phố Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế thức khuya dậy sớm sản xuất ra biết bao mẻ mứt, phục vụ thị trường dịp Tết Nguyên đán Tân Sửu 2021.
Cách không xa chùa Thiên Mụ, những ngày cuối tháng Chạp, dạo quanh các con đường ở phường Kim Long, thành phố Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế, mùi thơm thoang thoảng trong không trung như báo hiệu cái Tết đang về.
Lần theo mùi thơm ấy, hóa ra, chúng tỏa ra từ các lò làm mứt gừng Tết. Bên trong lò mứt đỏ lửa ngày đêm của ông Trần Hữu Nam, đường Hồ Văn Hiển, người phụ nữ đứng tuổi thoăn thoắt đảo đôi đũa to trên các nồi mứt gừng sôi sùng sục để rim gừng.
Xung quanh nhà ông Nam, mỗi người mỗi công đoạn tạo ra miếng mứt gừng. Người rửa gừng, người cạo vỏ gừng, người bào gừng. Ai cũng bộn rộn làm món ăn không thể thiếu trong ngày Tết. Nhà ông Nam là một trong những hộ làm mứt gừng thủ công còn sót lại ở xứ Huế.
“Gia đình tôi đã trải qua ba đời làm mứt gừng thủ công. Vào đầu tháng Chạp, tôi tiến hành mua củ gừng, cạo vỏ, bào… để làm mứt gừng phục vụ dịp Tết. Mỗi ngày, gia đình tôi sản xuất khoảng ba tạ gừng để làm mứt”, ông Nam chia sẻ.
Xưa nay, mứt gừng Kim Long được người tiêu dùng gần xa biết đến là nghề truyền thống từ hàng chục năm.
Mứt ở đây làm bằng thủ công, không chất bảo quản cũng như không phẩm màu.
Ở đâu cũng làm mứt gừng. Sở dĩ Kim Long nổi tiếng món mứt gừng, vì đây là làng ven sông, củ gừng mua từ ngôi làng vùng thượng nguồn sông Hương - làng Bãng Lãng, ngã ba Tuần.
Tuy nhỏ nhắn nhưng củ gừng Tuần thơm, ấm, cay...
Nhờ vậy, giữa vô vàn mứt gừng ba miền Bắc-Trung-Nam, mứt gừng Huế luôn có hương vị “chẳng nơi nào có được”. Vị cay ấm của gừng, vị ngọt thanh từ đường, lát gừng nhỏ nhắn, sẫm màu.
Để mứt gừng ngon, cay, người làm mứt gừng Kim Long có bí quyết riêng. Bà Trần Thị Bê, hơn 30 năm làm mứt, tiết lộ: “Mứt gừng Kim Long có bí quyết từ tỷ lệ đường cho đến thời gian nấu. Do vậy, tạo nên miếng gừng mỏng vừa phải, vàng tự nhiên, giòn giòn, cay cay, ngọt ngọt”.
Càng gần Tết, nhiều lò ở các gia đình đỏ lửa rim mứt gừng, làm ra món ngon kích thích vị giác khi Tết đến. Nghề làm mứt thủ công khổ cực trong khi mang lại thu nhập thấp.
Đó là lí do trước đây ở Kim Long có gần 30 hộ dân làm mứt gừng thủ công, giờ chỉ còn vài hộ dân.
