Thứ sáu, 17/03/2023, 06:39 AM
  • Click để copy

Chống đoàn kết xuôi chiều, dân chủ hình thức

Gần đây, trong một cuộc hội thảo khoa học, có diễn giả đề nghị, cần phải gọi tình trạng đoàn kết xuôi chiều, dân chủ hình thức bằng đúng bản chất của nó: đoàn kết giả (!).

doan-ket20230314224509

Cái sự “giả” có thể thấy ở những người không bao giờ đưa ra chính kiến rõ ràng, chuyên nói dựa ý kiến lãnh đạo, chuyên dẫn lời của những vị có “tầm ảnh hưởng” để nói ý đồ cá nhân. Ở những nơi được xem là “đoàn kết” vẫn có tình trạng cán bộ, đảng viên cấp dưới rất ngần ngại khi nêu chính kiến, sợ mất lòng cấp trên, và nhiều nỗi sợ vô hình khác.

Thái độ khách quan, khoa học là, khi luận chứng về một vấn đề nào đó thì phải dùng sự thật để chứng minh. Sẽ không thuyết phục khi dùng quan điểm của người khác để chứng minh cho quan điểm của mình. Khi gọi đúng tên sự thật sẽ nhìn nhận, phân tích nó một cách đầy đủ, khoa học và có giải pháp khắc phục rốt ráo, triệt để hơn. Gọi đúng tên để trong sinh hoạt tự phê bình, phê bình, trong nhận xét, đánh giá, sử dụng cán bộ, chúng ta có căn cứ xác đáng khi đặt nó trong mối liên quan với những tiêu chí, tiêu chuẩn khác về phẩm chất đạo đức, phong cách cán bộ.

Tình trạng “Nể nang, thiếu thẳng thắn” mặc dù được chỉ ra từ rất lâu rồi nhưng thật là khó sửa. Qua các cuộc kiểm tra của các đoàn kiểm tra, giám sát từ Trung ương xuống cơ sở, hầu như cuộc nào cũng nói tới cái sự “mũ ni che tai” cho khỏi “phiền” đến mình. Không ít tổ chức đảng và người đứng đầu vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, không thực hiện nghiêm túc chế độ tự phê bình và phê bình, đội ngũ cán bộ, đảng viên thiếu tinh thần đấu tranh với những hành vi vi phạm của đồng chí mình. Gần đây nhất, trong các ngày 20 và 21-2-2023, tại Hà Nội, Ủy ban Kiểm tra T.Ư đã họp Kỳ thứ 26. Cuộc họp đã chỉ ra sai phạm của một số cấp ủy đảng, trong đó khuyết điểm chủ yếu là: trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, đã vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, quy chế làm việc; thiếu trách nhiệm, buông lỏng lãnh đạo.

Đáng lưu ý, việc vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ - một nguyên tắc cơ bản của Đảng - lại thường có gốc rễ từ bệnh độc đoán, quan liêu, thấy đúng không bảo vệ, thấy sai không đấu tranh. Trong cuộc họp người ta tâng bốc nhau lên tận mây xanh, nhưng ra ngoài thì chê bôi, dựng chuyện. Khi giới thiệu để lấy phiếu tín nhiệm quy hoạch, bổ nhiệm, họ không tiếc lời khen, nào là bằng cấp đầy mình, nào là chuyên môn siêu giỏi, nhưng khi cầm lá phiếu thì chính họ gạch tên người mình vừa “ca ngợi”.

Có một câu hỏi về sự đùn đẩy công việc, né tránh trách nhiệm. Rằng người ta “đẩy” việc cho ai? Xin thưa, rất nhiều chỗ đẩy, đẩy sang người khác vì không thuộc lĩnh vực của tôi, đẩy lên cấp trên vì quá thẩm quyền của tôi, đẩy sang cơ quan khác vì công trình này đã bàn giao. Nhưng sợ nhất là đẩy vào ngăn kéo, đẩy vào lãng quên. Tình trạng K/C (kính chuyển) từ vài chục năm trước nay vẫn tái diễn, có điều nó tái diễn qua một cái nhấp chuột máy tính nên có phần đỡ lộ vở hơn. Việc né tránh, đùn đẩy được lí giải bởi đủ thứ lý do khách quan, cũng không chỉ là của một người mà trong một số trường hợp là của cả một tập thể lãnh đạo, gây nên tình trạng trì trệ, ách tắc công việc.

Những năm gần đây, trong các nghị quyết, quy định của Đảng ta đã nói rất cụ thể về biểu hiện muôn vẻ của “đoàn kết xuôi chiều”, nguyên nhân do đâu, ngăn chặn như thế nào? Trong Báo cáo của Ban Chấp hành T.Ư, ngày 5/1/2004, Kiểm điểm nửa nhiệm kỳ thực hiện Nghị quyết Đại hội IX của Đảng về công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng đã khẳng định: “Việc chấp hành nguyên tắc tập trung dân chủ, giữ gìn đoàn kết nội bộ tuy có chuyển biến, tiến bộ, nhưng vẫn còn những biểu hiện vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, làm việc không theo quy chế, độc đoán, chuyên quyền; một số nơi còn tiềm ẩn nguy cơ mất đoàn kết, không thể xem thường; bên cạnh đó không ít tổ chức đảng có biểu hiện đoàn kết xuôi chiều”.

Hội nghị lần thứ 4 của các nhiệm kỳ Đại hội XI, XII và XIII của Đảng ta, Trung ương đều ra Nghị quyết về tiếp tục đổi mới, chỉnh đốn đảng, trong đó trọng tâm là chống tham nhũng, tiêu cực. Hội nghị T.Ư 4 (khóa XIII) đánh giá rất cụ thể, rõ ràng về nguyên nhân, tác hại và những giải pháp khắc phục tình trạng “đoàn kết xuôi chiều, dân chủ hình thức”. Phát biểu tại Hội nghị cán bộ toàn quốc quán triệt, triển khai thực hiện Kết luận và Quy định của Ban Chấp hành T.Ư về đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng vào ngày 09-12-2021, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nêu rõ: “Mọi thái độ nể nang, né tránh, hữu khuynh, “ngậm miệng ăn tiền” hoặc cực đoan, muốn lợi dụng phê bình để đả kích người khác, gây rối nội bộ đều là không đúng”.

Đoàn kết xuôi chiều, nể nang, né tránh do nhiều nguyên nhân, từ những ảnh hưởng của nếp nghĩ cũ, sợ rằng “sự thật mất lòng” nên không dám nói giữa dạ mình điều phải trái; từ trình độ, nhận thức không đồng đều trong một tập thể; từ môi trường công tác, làm việc. Có những nơi vì thủ trưởng gia trưởng, không muốn nghe những điều trái tai dẫn đến tình trạng dù có nhiều ý kiến nhưng vẫn là chủ kiến của cấp trên.

Đoàn kết xuôi chiều, dân chủ hình thức là căn bệnh mãn tính, gây hại không kém gì so với mất đoàn kết nội bộ. Không hề nói quá khi coi những người luôn nói theo hoặc giữ thái độ im lặng là đã suy thoái trong nhận thức và hành động. Tuy không gây nguy hiểm ngay, nhưng nó phá hoại sức mạnh của Đảng, của các tổ chức một cách thầm lặng. Nó là mảnh đất tốt cho chủ nghĩa cơ hội tiếp tục phát triển.

Trong những năm qua Đảng ta đã có nhiều quy định cụ thể nhằm “luật hóa” các đường lối, chủ trương, đáp ứng yêu cầu mới, phù hợp thực tiễn. Trong những quy định đó đã đề ra các giải pháp chống tình trạng đoàn kết xuôi chiều và dân chủ một cách gượng gạo, hình thức.

Quy định 08/QĐ/TƯ, ngày 25-10-2018 của Ban Chấp hành T.Ư, trong Điều 8 yêu cầu cán bộ, đảng viên, trước hết là các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên T.Ư “Nghiêm túc thực hành tự phê bình và phê bình; thấy đúng phải cương quyết bảo vệ, thấy sai phải quyết liệt đấu tranh; không tranh công đổ lỗi. Dũng cảm nhận khuyết điểm và trách nhiệm”.

Cụ thể thêm một bước, Quy định số 37-QĐ/TƯ ngày 25-10-2021 đã bổ sung một số quy định mới về những điều đảng viên không được làm. Trong đó, Điều thứ 3 quy định đảng viên không được “phản bác, phủ nhận, xuyên tạc chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; không thực hiện trách nhiệm nêu gương; chủ nghĩa cá nhân, cơ hội, vụ lợi; “tư duy nhiệm kỳ”, đoàn kết xuôi chiều, dân chủ hình thức, thấy đúng không bảo vệ, thấy sai không đấu tranh; độc đoán, chuyển quyền, quan liêu, xa rời quần chúng”.

Mới đây nhất là Quy định 96, ngày 2-2-2023 của Bộ Chính trị về việc lấy phiếu tín nhiệm đối với chức danh, chức vụ lãnh đạo, quản lý trong hệ thống chính trị, trong các tiêu chí để lấy phiếu tín nhiệm, Quy định nêu cụ thể về việc đánh giá “ý thức tổ chức kỷ luật, việc chấp hành các nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Đảng, nhất là nguyên tắc tập trung dân chủ, tự phê bình và phê bình”. Như vậy, những người dĩ hòa vi quý, né tránh đấu tranh chắc chắn sẽ không nhận được sự tín nhiệm của tập thể. Sức nặng của lá phiếu lần này là, không chỉ để tham khảo mà còn là một kênh giám sát và xử lý những cán bộ có số phiếu không tín nhiệm quá cao.

Tuy nhiên, dù có bao nhiêu quy định, quy chế cũng không thể bao trùm lên thất thảy mọi hoạt động của Đảng và các cơ quan nhà nước, đoàn thể. Do vậy, không thể không nhắc một điều tưởng như đã quá quen thuộc, đó là, mỗi tổ chức đảng, đảng viên phải luôn luôn nhận thức sâu sắc và hành động nhất quán theo Cương lĩnh, đường lối chính trị của Đảng. Cần nhấn mạnh vai trò gương mẫu của người đứng đầu. Thủ trưởng phải công tâm, công bằng, thật sự là trung tâm đoàn kết, quy tụ được người tài, người thẳng thắn, có ý kiến khác mình. Không có thắng lợi chung chung, thành tựu chung chung. Muốn tập thể giành thắng lợi thì mỗi cá nhân phải làm tốt công việc của mình, phải dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung.

“Khai tử” nhà siêu mỏng, siêu méo

“Khai tử” nhà siêu mỏng, siêu méo

09/10/2024 12:22

Trong dịp kỷ niệm 70 năm Giải phóng Thủ đô, Hà Nội vừa có chủ trương “khai tử” tất cả những ngôi nhà siêu mỏng, siêu méo. Việc làm này được người dân hết sức hoan nghênh nhưng vẫn còn không ít băn khoăn.

Vì sao Hà Nội huỷ kết quả đấu giá 3 mỏ cát khủng gần 1.700 tỷ đồng?

Vì sao Hà Nội huỷ kết quả đấu giá 3 mỏ cát khủng gần 1.700 tỷ đồng?

09/10/2024 12:16

Hà Nội vừa có quyết định huỷ kết quả lựa chọn đơn vị thực hiện gói thầu tổ chức đấu giá quyền khai thác 3 mỏ cát: Liên Mạc (quận Bắc Từ Liêm), Tây Đằng - Minh Châu (huyện Ba Vì) và Châu Sơn (huyện Ba Vì).

Quy hoạch tài nguyên vùng bờ với mục tiêu bảo vệ, duy trì và phục hồi hệ sinh thái

Quy hoạch tài nguyên vùng bờ với mục tiêu bảo vệ, duy trì và phục hồi hệ sinh thái

09/10/2024 12:13

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà vừa ký Quyết định số 1117/QĐ-TTg phê duyệt quy hoạch tổng thể khai thác, sử dụng bền vững tài nguyên vùng bờ thời kỳ 2021-2023, tầm nhìn đến năm 2050.

Bão số 3 làm giảm tốc độc tăng trưởng kinh tế khoảng 0,15%

Bão số 3 làm giảm tốc độc tăng trưởng kinh tế khoảng 0,15%

08/10/2024 15:08

Theo Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, bão số 3 gây thiệt hại ước tính khoảng 81,5 nghìn tỷ đồng, làm giảm khoảng 0,15% tốc độ tăng trưởng kinh tế của cả nước.

Chuẩn bị diễn ra Hội thảo Khoa học Quốc gia về phát triển bền vững tại Hà Nội

Chuẩn bị diễn ra Hội thảo Khoa học Quốc gia về phát triển bền vững tại Hà Nội

08/10/2024 10:33

Hội thảo Quốc gia “Xây dựng và hoàn thiện năng lực thể chế đảm bảo thực hiện các mục tiêu của phát triển bền vững” được tổ chức với mục tiêu xác định các hạn chế, bất cập trong việc xây dựng và thi hành chính sách, pháp luật hiện đang là rào cản cho việc thực hiện các mục tiêu của chiến lược phát triển bền vững ở Việt Nam. Đồng thời, đề xuất định hướng và các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao năng lực thể chế, đảm bảo thực hiện hiệu quả các mục tiêu phát triển bền vững.

Trước 20/10 phải có Tờ trình gửi Quốc hội về đường sắt tốc độ cao

Trước 20/10 phải có Tờ trình gửi Quốc hội về đường sắt tốc độ cao

07/10/2024 14:54

Thường trực Chính phủ yêu cầu chậm nhất ngày 20 tháng 10 năm 2024 phải có Tờ trình của Chính phủ về Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam gửi Quốc hội.

Kon Tum liên tiếp xảy ra 6 trận động đất chỉ trong 1 giờ

Kon Tum liên tiếp xảy ra 6 trận động đất chỉ trong 1 giờ

07/10/2024 14:46

Chỉ trong vòng 1 giờ, huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum đã xảy ra liên tiếp 6 trận động đất. Các trận động đất có độ lớn từ 2.6 đến 3.6.

Vietnam Construction Awards 2024: Tôn vinh doanh nghiệp, đơn vị xây dựng tiêu biểu

Vietnam Construction Awards 2024: Tôn vinh doanh nghiệp, đơn vị xây dựng tiêu biểu

05/10/2024 21:43

Chương trình Vietnam Construction Awards 2024 đã tôn vinh các doanh nghiệp, đơn vị tiêu biểu có nhiều đóng góp cho sự phát triển của ngành Xây dựng năm 2024.

Hải Dương: Kiến nghị xử lý 10 sự cố đê điều trên địa bàn với tổng kinh phí 130 tỷ đồng

Hải Dương: Kiến nghị xử lý 10 sự cố đê điều trên địa bàn với tổng kinh phí 130 tỷ đồng

03/10/2024 10:22

Bão số 3 và mưa lũ sau bão đã khiến nhiều tuyến đê tại Hải Dương xuất hiện sự cố. Mặc dù các sự cố đã được tỉnh này xử lý cơ bản nhưng để đảm bảo an toàn trong mùa mưa lũ, tỉnh kiến nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn xử lý 10 sự cố đê điều.

Xem thêm