Những điều cần biết về Nghị định thư Bắc Ireland
Anh và Liên minh châu Âu (EU) đang nối lại các cuộc đàm phán nhằm thu hẹp những bất đồng về các thỏa thuận thương mại hậu Brexit liên quan đến Bắc Ireland. Nhưng hầu như các thỏa thuận đều bị trì hoãn vì cần sự đồng thuận của nhiều bên.

Sau đây là thông tin chi tiết về các cuộc đàm phán, cũng như những trở ngại cần được tháo gỡ:
Vì sao Bắc Ireland?
Bắc Ireland là một bộ phận của Anh và Vương quốc Liên hiệp Anh. Nơi đây có đường biên giới dài với Cộng hoà Ireland - một thành viên của Liên minh châu Âu.
Từ sau sự kiện Anh rời khỏi khối liên minh, hay còn gọi là Brexit, việc trao đổi thương mại tại đường biên giới “mở” luôn là một trong những vấn đề khó khăn nhất tại các cuộc đàm phán.
Nghị định thư Bắc Ireland là gì?
Với mong muốn theo đuổi đường biên giới “mềm” với Ireland và ngăn việc trao đổi hàng hóa không kiểm soát trong thị trường EU, cựu Thủ tướng Anh - Boris Johnson đã đồng ý để Bắc Ireland tiếp tục nằm trong thị trường hàng hoá chung châu Âu, điều đó có nghĩa là tỉnh này vẫn sẽ phải tuân theo các quy định chung của khối EU.
Bắc Ireland vẫn sẽ là một phần lãnh thổ hải quan của Vương quốc Anh, tạo thành đường biên giới hải quan trên biển giữa Anh và Bắc Ireland. Tuy nhiên, các cộng đồng thân Anh tại Bắc Ireland cho biết việc này đang làm suy yếu vị thế của họ tại Vương quốc Anh.
Đảng Liên minh Dân chủ (DUP) - đảng liên minh lớn nhất Bắc Ireland, cũng cho rằng, tỉnh này không nhất thiết phải tuân theo các quy định EU mà không có tiếng nói riêng.
Trong khi các cuộc trưng cầu dân ý liên tục chứng minh rằng, đa số cử tri Bắc Ireland - những người phản đối Brexit - ủng hộ nghị định thư thì Quốc hội tỉnh và Chính phủ liên minh đã không thể được thành lập từ một năm qua do sự phản đối từ những người theo chủ nghĩa hợp nhất.
Các cuộc đàm phán được nối lại lần đầu tiên vào tháng 10/2022, sau hơn bảy tháng gián đoạn, ngay khi ông Rishi Sunak được bổ nhiệm làm thủ tướng thứ ba của Anh trong vòng một tháng.

Các trở ngại chính
Ngoại trưởng Anh - James Cleverly cho biết, chính phủ hiện đang tiếp tục tìm kiếm giải pháp cho những vấn đề được cho là nổi cộm.
Vấn đề hải quan:
Vào tháng 1/2023, Anh và EU đã đạt được thỏa thuận hải quan liên quan đến Bắc Ireland. Thoả thuận này có khả năng liên quan đến hành lang xanh cho hàng hóa đến Bắc Ireland và hành lang đỏ cho hàng hóa đến Ireland.
Tòa án Công lý châu Âu (ECJ):
Các nhà chức trách đã từ chối bình luận về việc họ sẽ làm thế nào để xoa dịu những lo ngại của DUP và một số thành viên ủng hộ Brexit của Đảng Bảo thủ cầm quyền Anh, về vai trò của Tòa án Công lý châu Âu, hay đúng hơn là việc áp dụng luật pháp EU tại một tỉnh do Anh cai trị.
DUP khẳng định, mọi sự điều chỉnh "đều phải đem lại tiếng nói cho người dân Bắc Ireland trong việc soạn thảo luật".
Nghị định thư nêu rõ các quy định và chỉ thị của EU mà Bắc Ireland phải thích nghi theo. Điều đó có nghĩa là các hành vi pháp lí mới của EU sẽ có thể được thêm vào các đạo luật áp dụng tại vùng này.
Vai trò của ECJ có thể sẽ được EU và Anh thể hiện khác nhau. London sẽ đóng vai trò là thẩm phán cho Bắc Ireland, trong khi ECJ sẽ đưa ra phán quyết cuối cùng về các tranh chấp liên quan đến luật pháp EU tại Bắc Ireland. Điều này đã vấp phải sự phản đối từ những người thuộc Đảng bảo thủ ủng hộ Brexit, họ cho rằng nó không giải quyết được việc Bắc Ireland phải tuân theo luật pháp châu Âu.
Đồng tình hay phản đối?
Chính phủ Anh đã cố gắng giữ kín nhất có thể các cuộc đàm phán, nhưng điều này đã làm dấy lên những suy đoán về hướng giải quyết mà cả hai bên đã đưa ra để khắc phục một số vấn đề.
Trong một cuộc họp với ông Sunak trong tháng này, DUP đã hoan nghênh những tiến bộ đạt được trong các cuộc đàm phán, đồng thời cũng nhắc lại bảy tiến trình để có thể thông qua tất cả các thỏa thuận.
Đảng Bảo thủ ủng hộ Brexit, thành viên của Nhóm nghiên cứu châu Âu (ERG), cho biết họ sẽ ủng hộ lập trường của DUP, đồng thời bày tỏ lo ngại về việc duy trì vai trò của luật pháp EU ở Bắc Ireland, cũng như kế hoạch của chính phủ nhằm bác bỏ Dự luật Nghị định thư Bắc Ireland.
Dự luật Nghị định thư Bắc Ireland, nếu được Quốc hội thông qua, Chính phủ Anh sẽ được quyền đơn phương huỷ bỏ thỏa thuận.
Một số thành viên ERG lo ngại rằng ông Sunak chỉ đang cố gắng đàm phán nhiều hơn, thay vì tìm cách bãi bỏ nghị định thư hiện hành.
Thủ tướng Anh đã có cuộc gặp gỡ với ERG để xoa dịu những lo ngại của họ. Ông cũng đã nhiều lần thể hiện mong muốn có thể bảo vệ vị trí của Bắc Ireland trong Vương quốc Anh và tìm giải pháp cho các vấn đề hiện tại.

Mỹ áp mức thuế 35% với toàn bộ hàng nhập khẩu của Canada
11/07/2025, 15:07
Mỹ áp thuế 50% lên đồng và hàng nhập khẩu từ Brazil
10/07/2025, 10:25
Xung đột Trung Đông ảnh hưởng tới nền kinh tế toàn cầu?
16/06/2025, 14:39
Mỹ - Trung đạt thỏa thuận thương mại
11/06/2025, 17:42
Mỹ tăng gấp đôi thuế nhôm, thép, lên mức 50%
04/06/2025, 14:26
Nga hướng tới xây dựng trung tâm năng lượng tại Malaysia
23/05/2025, 10:15
La Nina trở lại, cảnh báo gì cho kinh tế và môi trường?
05/05/2025, 10:47
Băng tan và mực nước biển dâng gây thách thức lớn cho hành tinh
25/04/2025, 12:04
LG và Samsung kiện chính sách quản lý chất thải điện tử mới của Ấn Độ
22/04/2025, 10:09
Trung Quốc: Không có bên nào thắng trong thương chiến
10/04/2025, 15:22Cảnh báo nóng lên toàn cầu: Trái Đất đang phát sốt?
Cơ quan Biến đổi Khí hậu Copernicus (C3S) thuộc Liên minh châu Âu (EU) cho biết, nhiệt độ trung bình toàn cầu tháng 3/2025 đã tăng cao hơn 1,6°C so với thời kỳ tiền công nghiệp.
Mỹ áp thuế 104%, Trung Quốc tuyên bố 'chiến đấu đến cùng'
Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết sẽ không bao giờ chấp nhận mức thuế 104% mà Mỹ áp lên hàng hóa nước này, và sẽ chiến đấu đến cùng nếu mức thuế này giữ nguyên.
Chứng khoán châu Á lao dốc
Nỗi lo suy thoái sau đòn thuế quan của Mỹ khiến chứng khoán châu Á sáng nay (7/4) giảm 6-9%, riêng Đài Loan phải dừng giao dịch khi cổ phiếu TSMC, Foxconn mất gần 10%.
Các nước phản ứng với thuế quan mới của Mỹ ra sao?
Loạt lãnh đạo các quốc gia đã bày tỏ phản ứng bước đầu sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố biểu thuế cơ sở và thuế đối ứng mới.
Trung Quốc phát hiện 2 mỏ vàng tổng trữ lượng 2.000 tấn
Các nhà khoa học Trung Quốc mới đây cho biết họ đã phát hiện ra hai mỏ vàng có trữ lượng kỷ lục lên tới 2.000 tấn ở miền trung và đông bắc nước này.
Nguyên nhân nào gây ra động đất ở Myanmar và Thái Lan?
Ngày 28/3, trận động đất mạnh 7,7 độ richter có tâm chấn ở khu vực Sagaing gần thành phố Mandalay của Myanmar, đã gây thiệt hại lớn ở nước này, và cũng làm rung chuyển nước láng giềng Thái Lan.
Hầm tận thế - Tương lai xanh của nhân loại
Hầm hạt giống toàn cầu, hay còn gọi là hầm chống tận thế, là kho lưu trữ hạt giống lớn nhất thế giới được xây dựng để chống lại nguy cơ đe dọa đa dạng sinh học toàn cầu. Với mô hình như một ngân hàng ký gửi hạt giống, hầm tận thế đang được nhiều quốc gia “chọn mặt gửi vàng” nhằm bảo tồn những hạt giống quý cho tương lai.
Các tập đoàn dầu khí quốc tế tìm kiếm ưu đãi thuế mới dưới thời ông Trump
Tổng thống Trump muốn thúc đẩy phát triển năng lượng hóa thạch, ông phải “trả giá” để các doanh nghiệp giúp ông thực hiện lời hứa này. Một trong những phần thưởng chính là thuế. Hơn một thế kỷ qua, ngành dầu khí đã hưởng lợi từ các quy định thuế đặc biệt, giúp họ tiết kiệm hàng tỷ USD mỗi năm.
Năm 2024 ghi nhận nhiệt độ toàn cầu cao nhất lịch sử
Theo báo cáo của Tổ chức Khí tượng Thế giới của Liên Hợp Quốc, nhiệt độ trung bình toàn cầu năm 2024 cao hơn 1,55 độ C so với mức nhiệt ghi nhận trong thời kỳ tiền Cách mạng Công nghiệp (1850-1900) và vượt qua mức tăng kỷ lục của năm 2023.